Bạn đang thắc mắc liệu đang có nợ xấu nhóm 2 thì có thể mua trả góp được không? Rất nhiều người gặp khó khăn khi đăng ký trả góp tại các hệ thống tài chính hoặc ngân hàng do bị từ chối vì lịch sử tín dụng chưa đạt yêu cầu. Tuy nhiên, việc có nợ nhóm 2 không đồng nghĩa với cánh cửa tài chính đã khép lại — điều quan trọng là hiểu đúng quy định và có hướng xử lý phù hợp.
Tại Xử lý nợ của Luật Thiên Mã, bạn sẽ được tư vấn miễn phí bởi đội ngũ luật sư chuyên sâu, giúp đánh giá tình trạng nợ, cải thiện hồ sơ tín dụng và tăng cơ hội mua trả góp hợp pháp. Bài viết dưới đây được biên soạn dựa trên Bộ luật Dân sự 2015, Thông tư 31/2024/TT-NHNN (hiệu lực từ 01/01/2025) và Thông tư 15/2023/TT-NHNN, giúp bạn hiểu rõ về khả năng mua trả góp khi có nợ nhóm 2 cũng như các bước xử lý hiệu quả.
Nợ xấu nhóm 2 là gì?
1.1. Định nghĩa theo quy định pháp luật
Nợ xấu nhóm 2, còn gọi là nợ cần chú ý, được quy định tại khoản 1 Điều 10 Thông tư 31/2024/TT-NHNN. Nhóm này bao gồm:
- Các khoản nợ quá hạn từ 10 đến 90 ngày.
- Các khoản nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu nhưng vẫn còn trong hạn.
Đây là nhóm nợ có mức độ rủi ro cao hơn nhóm 1, phản ánh dấu hiệu ban đầu về việc chậm trả nợ. Tuy nhiên, nhóm 2 chưa bị xếp vào nhóm nợ xấu chính thức (gồm nhóm 3 đến nhóm 5) theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
1.2. Nguyên nhân dẫn đến nợ nhóm 2
Khách hàng có thể rơi vào nhóm nợ 2 do một số nguyên nhân phổ biến như:
- Chậm thanh toán các khoản vay tiêu dùng, vay tín chấp hoặc thẻ tín dụng.
- Gặp khó khăn tài chính tạm thời khiến việc trả nợ không đúng hạn.
- Quên ngày thanh toán hoặc gặp lỗi trong quá trình chuyển khoản giữa các ngân hàng.
- Thiếu kế hoạch kiểm soát dòng tiền hoặc không nhận được thông báo nhắc nợ đúng thời điểm.
1.3. Ảnh hưởng của nợ nhóm 2 đến tín dụng
Dù chưa bị coi là nợ xấu theo tiêu chuẩn của ngân hàng, nhưng nợ nhóm 2 vẫn ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận tín dụng:
- Lịch sử tín dụng bắt đầu bị ghi nhận tiêu cực, khiến điểm tín dụng cá nhân giảm nhẹ.
- Gây khó khăn trong việc xin vay vốn mới, mở thẻ tín dụng hoặc mua hàng trả góp tại ngân hàng và tổ chức tài chính.
- Một số ngân hàng có thể từ chối hồ sơ hoặc yêu cầu bổ sung tài sản đảm bảo, lãi suất cao hơn.
Theo báo cáo của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (CIC), trong năm 2024, nợ nhóm 2 chiếm khoảng 15% tổng dư nợ toàn ngành. Điều này cho thấy một bộ phận lớn khách hàng đang ở trạng thái tín dụng cần theo dõi chặt chẽ, nhằm tránh bị chuyển sang nhóm nợ xấu cao hơn trong tương lai.
Nợ xấu nhóm 2 có mua trả góp được không?
2.1. Chính sách của các công ty tài chính
Các công ty tài chính như FE Credit, Home Credit thường có chính sách xét duyệt linh hoạt hơn so với ngân hàng thương mại. Tuy nhiên, với khách hàng đang có nợ nhóm 2 (nợ cần chú ý), khả năng được duyệt hồ sơ mua trả góp sẽ bị hạn chế đáng kể.
Một số công ty có thể vẫn chấp nhận cho vay trả góp nếu khách hàng cung cấp tài sản đảm bảo, chứng minh được thu nhập ổn định, hoặc đã có quá trình cải thiện lịch sử tín dụng rõ ràng trong thời gian gần đây.
2.2. Điều kiện để mua trả góp với nợ nhóm 2
Để tăng khả năng được chấp thuận hồ sơ mua trả góp khi thuộc nợ nhóm 2, khách hàng nên:
- Thanh toán đầy đủ khoản nợ quá hạn trước khi nộp hồ sơ mới.
- Cung cấp hồ sơ chứng minh thu nhập, như sao kê lương, hợp đồng lao động, giấy phép kinh doanh…
- Trình bày quá trình cải thiện điểm tín dụng, thể hiện trách nhiệm tài chính trong các giao dịch gần đây.
2.3. Hạn chế khi mua trả góp với nợ nhóm 2
Nhiều công ty tài chính có quy định từ chối hồ sơ mua trả góp nếu khách hàng có nợ nhóm 2 trong vòng 6–12 tháng gần nhất, ngay cả khi khoản vay trước đó đã được tất toán. Điều này nhằm hạn chế rủi ro phát sinh từ các khoản vay không được thanh toán đúng hạn.
Số liệu gần nhất: Theo Home Credit, trong năm 2024, chỉ khoảng 40% hồ sơ mua trả góp của khách hàng thuộc nợ nhóm 2 được duyệt, phần lớn là các khoản vay nhỏ dưới 50 triệu đồng và có đầy đủ giấy tờ chứng minh khả năng trả nợ.
Các công ty tài chính hỗ trợ mua trả góp với nợ nhóm 2
Dù khách hàng thuộc nhóm nợ 2 (nợ cần chú ý), vẫn có thể được xem xét hỗ trợ mua hàng trả góp tại nhiều công ty tài chính hoặc ngân hàng, với điều kiện đáp ứng đủ yêu cầu về thu nhập và lịch sử thanh toán.
3.1. Công ty tài chính tiêu dùng
Một số công ty tài chính như FE Credit, Home Credit và HD Saison có chính sách linh hoạt, sẵn sàng xem xét hồ sơ khách hàng từng có nợ nhóm 2, đặc biệt khi:
- Khoản nợ quá hạn đã được tất toán đầy đủ.
- Khách hàng cung cấp được bằng chứng về thu nhập ổn định.
- Lịch sử tín dụng gần đây không có nợ xấu tái diễn.
Các sản phẩm hỗ trợ mua trả góp phổ biến bao gồm điện thoại di động, xe máy, thiết bị điện tử, và đồ gia dụng, với hạn mức và thời hạn linh hoạt.
3.2. Ngân hàng thương mại cổ phần
Một số ngân hàng như VPBank, Techcombank cũng triển khai các chương trình mua hàng trả góp thông qua thẻ tín dụng, áp dụng tại các đối tác liên kết.
Tuy nhiên, các ngân hàng thường đánh giá nghiêm ngặt hơn đối với khách hàng có nợ nhóm 2, đặc biệt là khi mở mới thẻ tín dụng. Trường hợp khách hàng đã sở hữu thẻ tín dụng từ trước và có lịch sử thanh toán tốt, vẫn có thể đăng ký trả góp nếu khoản nợ nhóm 2 không quá nghiêm trọng.
Lãi suất trả góp qua ngân hàng thường dao động từ 1% đến 2% mỗi tháng, tùy theo chính sách của từng đơn vị và sản phẩm.
3.3. Yêu cầu hồ sơ khi mua trả góp
Dù vay qua công ty tài chính hay ngân hàng, khách hàng nợ nhóm 2 đều cần chuẩn bị các loại hồ sơ cơ bản như sau:
- Giấy tờ tùy thân: CMND/CCCD còn hiệu lực.
- Chứng minh thu nhập: sao kê lương, hợp đồng lao động, giấy phép kinh doanh (nếu tự doanh).
- Lịch sử thanh toán gần nhất tại các khoản vay cũ.
- Một số trường hợp cần cung cấp tài sản đảm bảo hoặc người bảo lãnh tín dụng.
Dữ liệu thực tế
Theo báo cáo năm 2024 của FE Credit, khoảng 60% hồ sơ mua trả góp của khách hàng có nợ nhóm 2 đã được chấp thuận, đặc biệt khi khách hàng bổ sung tài sản đảm bảo hoặc người bảo lãnh có uy tín tín dụng tốt. Điều này cho thấy các tổ chức tài chính vẫn sẵn sàng hỗ trợ nhóm khách hàng này, nếu có thiện chí hợp tác và khả năng tài chính rõ ràng.
Quy trình kiểm tra nợ xấu nhóm 2 trên CIC
4.1. Vai trò của CIC trong mua trả góp
Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) là đơn vị trực thuộc Ngân hàng Nhà nước, có chức năng thu thập và cung cấp dữ liệu tín dụng cho các tổ chức tài chính, được quy định tại Thông tư 15/2023/TT-NHNN.
Khi khách hàng đăng ký mua hàng trả góp, các công ty tài chính (như FE Credit, Home Credit, Mirae Asset…) sẽ tiến hành kiểm tra thông tin tín dụng trên CIC để đánh giá lịch sử thanh toán, nhóm nợ và mức độ rủi ro của người vay.
Trong đó, khách hàng thuộc nợ nhóm 2 – tức là từng chậm thanh toán từ 10 đến dưới 30 ngày – có thể bị từ chối hoặc yêu cầu bổ sung hồ sơ, tăng lãi suất vay hoặc giảm hạn mức trả góp.
4.2. Cách kiểm tra nợ nhóm 2
Để biết mình có đang thuộc nhóm nợ 2 hay không, khách hàng có thể tự tra cứu thông tin trên CIC theo các bước sau:
- Bước 1: Truy cập website chính thức của CIC tại https://cic.gov.vn hoặc tải ứng dụng “CIC Credit Connect” trên App Store/Google Play.
- Bước 2: Đăng ký tài khoản bằng cách nhập số CMND/CCCD, số điện thoại, email và ảnh chân dung.
- Bước 3: Xác thực thông tin qua mã OTP để hoàn tất đăng ký.
- Bước 4: Đăng nhập tài khoản, chọn mục “Báo cáo thông tin tín dụng”.
- Bước 5: Kiểm tra chi tiết báo cáo tín dụng để xác định nhóm nợ, thời điểm phát sinh nợ quá hạn, số tiền nợ, trạng thái thanh toán và đơn vị cho vay.
Thông tin nhóm nợ 2 sẽ được hiển thị rõ trong phần “Phân loại nợ” hoặc “Lịch sử tín dụng”, giúp người dùng chủ động trong việc xử lý và cải thiện điểm tín dụng.
4.3. Xử lý sai sót trong báo cáo tín dụng
Trong quá trình tra cứu, nếu khách hàng phát hiện thông tin nợ nhóm 2 không chính xác (ví dụ: đã tất toán nhưng vẫn ghi nợ, hoặc bị ghi nhận nợ quá hạn do lỗi hệ thống), thì có thể gửi khiếu nại để yêu cầu điều chỉnh.
Căn cứ pháp lý: Điều 18 Thông tư 15/2023/TT-NHNN quy định khách hàng có quyền yêu cầu sửa đổi, bổ sung thông tin tín dụng nếu có bằng chứng xác thực.
Cách xử lý:
- Gửi yêu cầu khiếu nại trên cổng hỗ trợ của CIC.
- Liên hệ trực tiếp với ngân hàng hoặc công ty tài chính nơi phát sinh khoản vay để yêu cầu điều chỉnh dữ liệu và báo lại CIC.
Thống kê mới nhất: Trong năm 2024, CIC đã tiếp nhận và xử lý hơn 10.000 yêu cầu khiếu nại liên quan đến sai lệch dữ liệu tín dụng, trong đó 30% liên quan đến các khoản nợ nhóm 2 – chủ yếu do lỗi cập nhật từ phía tổ chức tín dụng hoặc hiểu nhầm của khách hàng.
Giải pháp cải thiện tín dụng để mua trả góp
5.1. Thanh toán nợ quá hạn
Trước khi đăng ký mua trả góp, khách hàng cần đảm bảo đã thanh toán đầy đủ các khoản nợ quá hạn, đặc biệt là nợ thuộc nhóm 2 trở lên. Những khoản nợ tồn đọng chưa được xử lý sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến lịch sử tín dụng và làm giảm khả năng được phê duyệt hồ sơ trả góp.
Sau khi tất toán nợ, khách hàng nên liên hệ với ngân hàng hoặc công ty tài chính để yêu cầu cập nhật trạng thái thanh toán lên hệ thống CIC. Việc thông tin tín dụng được cập nhật kịp thời sẽ giúp cải thiện hồ sơ tín dụng và tăng độ tin cậy khi xét duyệt trả góp.
5.2. Cơ cấu lại nợ theo quy định
Trong trường hợp chưa thể thanh toán ngay toàn bộ khoản nợ, khách hàng có thể đề nghị tổ chức tín dụng xem xét cơ cấu lại thời hạn trả nợ. Theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN, ngân hàng có thể cho phép cơ cấu nợ tối đa 12 tháng đối với các khách hàng gặp khó khăn tạm thời, nếu đáp ứng đủ điều kiện.
Việc cơ cấu lại nợ giúp khách hàng tránh bị chuyển sang nhóm nợ xấu, đồng thời giữ nguyên nhóm nợ hiện tại, qua đó duy trì khả năng tiếp cận tín dụng, bao gồm cả hình thức mua trả góp. Lưu ý rằng yêu cầu cơ cấu cần được thực hiện trước thời điểm khoản vay chuyển sang nhóm 3 để đạt hiệu quả tối đa.
5.3. Xây dựng lịch sử tín dụng tốt
Sau khi đã xử lý hoặc cơ cấu nợ, khách hàng cần tích cực xây dựng lại lịch sử tín dụng bằng cách duy trì việc thanh toán đúng hạn các khoản vay hoặc thẻ tín dụng hiện tại. Ngoài ra, việc sử dụng hợp lý hạn mức thẻ tín dụng và không phát sinh các khoản vay mới không cần thiết cũng là yếu tố quan trọng giúp tăng điểm tín dụng.
Theo thống kê từ Home Credit, có đến 65% khách hàng từng thuộc nhóm nợ 2 đã cải thiện điểm tín dụng đáng kể chỉ sau 6 tháng thanh toán đúng hạn. Điều này làm tăng đáng kể khả năng được duyệt hồ sơ mua trả góp trong tương lai gần.
Pháp lý liên quan đến nợ xấu nhóm 2 và mua trả góp
6.1. Quy định pháp luật hiện hành
Việc mua hàng trả góp thông qua công ty tài chính hoặc ngân hàng là hình thức vay tiêu dùng phổ biến, được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật. Khi khách hàng bị xếp vào nợ nhóm 2, khả năng được xét duyệt hồ sơ trả góp sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Các quy định pháp lý liên quan gồm:
- Bộ luật Dân sự 2015: Từ Điều 463 đến Điều 479 quy định về hợp đồng vay tài sản, bao gồm cả hợp đồng trả góp – là một hình thức vay có thời hạn, lãi suất và nghĩa vụ trả nợ định kỳ. Trong trường hợp bên vay không thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán, bên cho vay có quyền áp dụng biện pháp bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
- Thông tư 31/2024/TT-NHNN: Là văn bản pháp lý cốt lõi quy định phân loại nợ. Theo đó, nợ nhóm 2 (nợ cần chú ý) là khoản nợ quá hạn từ 10 đến dưới 30 ngày, hoặc phát sinh nghi ngờ về khả năng trả nợ. Khoản vay bị phân loại vào nhóm này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến điểm tín dụng và khả năng tiếp cận dịch vụ trả góp.
- Thông tư 15/2023/TT-NHNN: Điều chỉnh hoạt động cung cấp và khai thác thông tin tín dụng do CIC quản lý. Công ty tài chính có quyền từ chối duyệt hồ sơ mua trả góp nếu CIC ghi nhận khách hàng đang có khoản nợ nhóm 2, ngay cả khi chưa chuyển sang nợ xấu.
6.2. Quyền lợi của khách hàng nợ nhóm 2
Mặc dù bị phân loại vào nhóm nợ cần chú ý, khách hàng vẫn có những quyền lợi nhất định theo quy định của pháp luật:
- Yêu cầu minh bạch lý do từ chối: Theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 và Thông tư 15/2023/TT-NHNN, khách hàng có thể yêu cầu công ty tài chính cung cấp văn bản hoặc giải thích rõ lý do từ chối duyệt hồ sơ trả góp, đặc biệt trong trường hợp lý do liên quan đến lịch sử tín dụng.
- Khiếu nại thông tin tín dụng sai: Nếu thông tin trên CIC không phản ánh đúng tình trạng nợ thực tế, khách hàng có quyền gửi đơn khiếu nại tới tổ chức tài chính hoặc trực tiếp đến CIC. Thời hạn xử lý khiếu nại không quá 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ đầy đủ.
- Yêu cầu cập nhật trạng thái tất toán: Sau khi trả đủ số tiền gốc, lãi và phí phạt (nếu có), khách hàng có quyền yêu cầu đơn vị cho vay cập nhật tình trạng nợ “đã tất toán” lên CIC, giúp cải thiện hồ sơ tín dụng và tăng cơ hội được duyệt trả góp trong tương lai.
6.3. Trách nhiệm pháp lý khi vi phạm hợp đồng trả góp
Việc không thực hiện đúng cam kết trong hợp đồng trả góp có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng, đặc biệt khi nợ bị chuyển từ nhóm 2 sang nhóm nợ xấu:
- Chuyển sang nhóm nợ xấu (nhóm 3-5): Theo Thông tư 31/2024/TT-NHNN, nếu khách hàng tiếp tục chậm thanh toán sau khi đã bị xếp vào nhóm 2, khoản vay có thể chuyển sang nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn), nhóm 4 (nợ nghi ngờ) hoặc nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn).
- Mất khả năng mua trả góp trong tương lai: Khi đã bị xếp vào nợ xấu, khách hàng hầu như không còn cơ hội được xét duyệt các gói vay tiêu dùng trả góp tại các công ty tài chính như FE Credit, Home Credit, Mcredit, Shinhan Finance… trong ít nhất 3–5 năm, dù có thu nhập ổn định hoặc tài sản đảm bảo.
- Số liệu thực tiễn: Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, năm 2024, có 25% khách hàng nợ nhóm 2 bị chuyển thành nợ xấu do không xử lý kịp thời, gây ảnh hưởng đến điểm tín dụng và quyền tiếp cận dịch vụ tài chính của họ.
Nợ xấu nhóm 2 gây khó khăn nhưng không hoàn toàn ngăn cản việc mua trả góp, đặc biệt nếu bạn tất toán nợ quá hạn và cải thiện lịch sử tín dụng. Các công ty tài chính như FE Credit, Home Credit có thể là lựa chọn khả thi, nhưng cần đáp ứng các điều kiện cụ thể. Với sự hỗ trợ của các luật sư tại Luật Thiên Mã, bạn có thể kiểm tra tình trạng nợ, xử lý sai sót trên CIC và xây dựng kế hoạch tài chính để tăng cơ hội mua trả góp. Hãy đặt lịch tư vấn miễn phí ngay hôm nay tại đây để được các luật sư của Luật Thiên Mã giải đáp mọi thắc mắc và đưa ra giải pháp tối ưu nhất cho bạn!
