Bạn đang chịu áp lực từ khoản nợ tại Home Credit và bắt đầu nghĩ đến việc trốn nợ để tránh bị đòi? Tuy nhiên, hành động trốn nợ có thể khiến bạn rơi vào vòng xoáy pháp lý phức tạp – từ mất điểm tín dụng, bị xử phạt hành chính đến nguy cơ bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có dấu hiệu lừa đảo hoặc chiếm đoạt tài sản.
Bài viết dưới đây được biên soạn bởi đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của Luật Thiên Mã, căn cứ theo Bộ luật Dân sự 2015, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) và Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hậu quả pháp lý của việc trốn nợ Home Credit, đồng thời đưa ra giải pháp xử lý hợp pháp, đúng quy định và phù hợp với khả năng tài chính. Đặt lịch tư vấn miễn phí ngay hôm nay để được hỗ trợ kịp thời.
Trốn nợ Home Credit là gì?
1.1. Đặc điểm của nợ Home Credit
Home Credit là một trong những công ty tài chính tiêu dùng lớn tại Việt Nam, chuyên cung cấp các khoản vay như:
- Vay mua hàng trả góp (điện thoại, xe máy, tủ lạnh…);
- Vay tiền mặt nhanh, không cần thế chấp;
- Thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh chóng, chỉ cần CMND/CCCD.
Tuy nhiên, các khoản vay tại Home Credit thường có:
- Lãi suất cao hơn so với ngân hàng;
- Phí phạt lớn nếu vi phạm kỳ hạn trả nợ;
- Quy định nghiêm ngặt về lịch trả góp hàng tháng.
Trốn nợ Home Credit là hành vi người vay:
- Cố ý không trả nợ đúng hạn theo hợp đồng;
- Cắt đứt liên lạc, chặn cuộc gọi, đổi số điện thoại hoặc địa chỉ;
- Sử dụng thông tin giả, tẩu tán tài sản hoặc bỏ trốn để né tránh nghĩa vụ trả nợ.
Hành vi này không chỉ vi phạm nghĩa vụ dân sự mà còn có thể bị xử lý hình sự nếu có dấu hiệu gian dối, chiếm đoạt tài sản.
1.2. Quy định pháp luật liên quan
Theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay giữa người vay và Home Credit được xác định là hợp đồng vay tài sản. Bên vay có nghĩa vụ trả nợ gốc và lãi đúng hạn theo thỏa thuận.
Trường hợp người vay không trả nợ, đồng thời có hành vi:
- Lừa đảo, sử dụng thủ đoạn gian dối;
- Bỏ trốn, chiếm đoạt tài sản vay;
Thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, với các điều kiện:
- Số tiền vay từ 4 triệu đồng trở lên, hoặc dưới 4 triệu nhưng người vay đã từng bị xử phạt hành chính hoặc có tiền án liên quan;
- Có hành vi gian dối hoặc bỏ trốn nhằm mục đích không trả nợ.
Mức hình phạt có thể lên đến:
- 3 năm cải tạo không giam giữ, hoặc
- Phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm, tùy theo mức độ thiệt hại và yếu tố tăng nặng.
Số liệu thực tế
Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, trong năm 2024, nợ xấu từ các tổ chức tài chính tiêu dùng như Home Credit chiếm khoảng 18% tổng nợ xấu tiêu dùng, trong đó nhiều trường hợp liên quan đến hành vi trốn nợ, không hợp tác, cắt liên lạc.
Hậu quả pháp lý của trốn nợ Home Credit
Khi vay tiền từ công ty tài chính tiêu dùng như Home Credit, người vay đã ký kết hợp đồng tín dụng với đầy đủ nghĩa vụ pháp lý. Do đó, hành vi trốn tránh nghĩa vụ trả nợ, đặc biệt là sử dụng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn, có thể bị xử lý nghiêm khắc theo pháp luật Việt Nam.
2.1. Xử phạt hành chính
Theo quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi vi phạm trong hoạt động vay – đòi nợ có thể bị xử phạt hành chính như sau:
- Phạt tiền từ 5 triệu đến 30 triệu đồng đối với các hành vi như:
- Người vay cố tình trốn tránh nghĩa vụ trả nợ, không hợp tác với bên cho vay hoặc đơn vị thu hồi nợ.
- Bên cho vay hoặc đơn vị ủy quyền đe dọa, quấy rối, xúc phạm danh dự người vay trong quá trình thu hồi nợ.
Ngoài xử phạt, các cơ quan chức năng có thể yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm, buộc bồi thường thiệt hại nếu có.
2.2. Truy cứu trách nhiệm hình sự
Nếu người vay có dấu hiệu sử dụng thông tin giả, giả mạo giấy tờ, vay tiền rồi bỏ trốn hoặc không có ý định trả nợ ngay từ đầu, hành vi này có thể cấu thành tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017):
- Phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm, tùy vào số tiền chiếm đoạt và tình tiết tăng nặng:
- Từ 4 triệu đồng trở lên đã có thể bị truy cứu.
- Trên 500 triệu đồng hoặc phạm tội có tổ chức: có thể bị phạt tù từ 12 đến 20 năm.
- Phạt tiền từ 10 triệu đến 100 triệu đồng, hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề trong thời gian từ 1 đến 5 năm.
Số liệu thực tế: Theo thống kê từ Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế (C03 – Bộ Công an), trong năm 2024, có hơn 850 vụ việc liên quan đến hành vi trốn nợ tại các tổ chức tài chính tiêu dùng như Home Credit, FE Credit, Mirae Asset… bị khởi tố hình sự, cho thấy mức độ vi phạm đang ngày càng phổ biến và nghiêm trọng.
Tác động tài chính và xã hội khi trốn nợ Home Credit
Trốn nợ tại các tổ chức tài chính tiêu dùng như Home Credit có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng không chỉ về mặt tài chính mà còn về tinh thần, danh dự và các mối quan hệ xã hội của người vay.
3.1. Ảnh hưởng đến điểm tín dụng
Khi người vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ đúng hạn tại Home Credit, khoản nợ sẽ bị phân loại là nợ xấu và được ghi nhận trong hệ thống của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (CIC).
- Đối với nợ xấu nhóm 5 – mức độ nghiêm trọng nhất, thông tin sẽ được lưu trữ trong vòng 60 tháng kể cả khi người vay đã thanh toán toàn bộ khoản nợ sau đó;
- Trong thời gian này, người vay không thể tiếp cận các khoản vay tín chấp, vay thế chấp, mở thẻ tín dụng hoặc sử dụng các dịch vụ tài chính khác tại ngân hàng và tổ chức tín dụng;
- Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín tài chính cá nhân, gây khó khăn trong việc lập kế hoạch tài chính, đầu tư hoặc mở rộng kinh doanh.
3.2. Áp lực từ các biện pháp đòi nợ
Home Credit thường áp dụng nhiều biện pháp để thu hồi nợ, trong đó có:
- Gọi điện, nhắn tin nhắc nợ liên tục, cả trong và ngoài giờ hành chính;
- Liên hệ với người thân, đồng nghiệp, bạn bè của người vay để gây áp lực gián tiếp;
- Thuê công ty thu hồi nợ chuyên nghiệp, khiến người vay chịu áp lực tinh thần nghiêm trọng, đôi khi dẫn đến khủng hoảng tâm lý.
Một số hành vi đòi nợ có thể vi phạm pháp luật nếu vượt quá giới hạn cho phép, như đe dọa, xúc phạm danh dự, tiết lộ thông tin cá nhân, và có thể bị xử lý theo Điều 8 Luật An ninh mạng 2018 hoặc các quy định liên quan trong Bộ luật Hình sự.
Số liệu thực tế: Theo Báo Thanh Niên, năm 2024 ghi nhận hơn 35.000 trường hợp vay tiêu dùng bị quấy rối do nợ quá hạn, trong đó Home Credit chiếm tỷ lệ đáng kể, phản ánh tình trạng áp lực tâm lý kéo dài đối với người vay khi không thể trả nợ đúng hạn.
Giải pháp hợp pháp thay vì trốn nợ Home Credit
Việc mất khả năng chi trả khoản vay từ Home Credit khiến nhiều người rơi vào áp lực tâm lý, dẫn đến lựa chọn trốn tránh trách nhiệm. Tuy nhiên, hành vi trốn nợ không những không giải quyết được vấn đề, mà còn khiến người vay đối mặt với các rủi ro pháp lý nghiêm trọng như bị khởi kiện, bị cưỡng chế thi hành án hoặc bị ghi nhận nợ xấu trên CIC. Để tránh các hậu quả đó, người vay nên lựa chọn các giải pháp hợp pháp và chủ động hơn như sau:
4.1. Thương lượng với Home Credit
Thay vì trốn tránh, người vay nên chủ động liên hệ với Home Credit để trình bày khó khăn và đề xuất phương án xử lý nợ:
- Gia hạn thời gian trả nợ: Đề nghị lùi thời hạn thanh toán nhằm giảm áp lực trong ngắn hạn.
- Cơ cấu lại khoản vay: Đề xuất chia nhỏ khoản thanh toán hoặc điều chỉnh kỳ hạn phù hợp với khả năng chi trả thực tế.
- Miễn giảm phí phạt hoặc lãi chậm trả (nếu có lý do hợp lý như tai nạn, mất việc, bệnh tật…).
Căn cứ theo Điều 429 Bộ luật Dân sự 2015, các bên hoàn toàn có thể thỏa thuận sửa đổi hợp đồng vay về thời gian, phương thức và điều kiện trả nợ nếu có sự đồng thuận.
Việc thương lượng thành công giúp người vay duy trì uy tín tài chính, tránh bị khởi kiện và giảm căng thẳng tâm lý.
4.2. Nhờ luật sư hỗ trợ
Trong trường hợp thương lượng khó đạt kết quả hoặc có dấu hiệu bị đòi nợ trái pháp luật, người vay nên tìm đến luật sư để được hỗ trợ kịp thời:
- Kiểm tra hợp đồng vay: Luật sư sẽ rà soát các điều khoản trong hợp đồng để đảm bảo lãi suất không vượt quá 20%/năm, theo quy định tại Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015.
- Đàm phán lại với Home Credit: Với sự hỗ trợ từ luật sư, người vay có thể xây dựng phương án trả nợ hợp lý, minh bạch và được bảo vệ quyền lợi trong suốt quá trình thương lượng.
- Xử lý hành vi đòi nợ sai luật: Nếu người vay bị gọi điện đe dọa, xúc phạm, hoặc bị làm phiền quá mức, luật sư có thể gửi văn bản yêu cầu chấm dứt hành vi trái pháp luật, hoặc hỗ trợ tố cáo đến cơ quan chức năng nếu cần thiết.
Quy trình khởi kiện khi bị Home Credit đòi nợ trái phép
Trong quá trình thu hồi nợ, nếu Home Credit hoặc các công ty đòi nợ được ủy quyền có hành vi như đe dọa, xúc phạm danh dự, tiết lộ thông tin cá nhân, người vay hoàn toàn có quyền khởi kiện dân sự để yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm, phục hồi danh dự và yêu cầu bồi thường nếu có thiệt hại.
5.1. Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
Theo Điều 190 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người vay cần chuẩn bị hồ sơ khởi kiện gồm:
- Đơn khởi kiện: Ghi rõ nội dung vụ việc, hành vi vi phạm, yêu cầu chấm dứt hành vi đòi nợ trái pháp luật, xin lỗi công khai hoặc bồi thường thiệt hại (nếu có).
- Chứng cứ vi phạm:
- Tin nhắn, cuộc gọi, email thể hiện nội dung đe dọa, xúc phạm, hoặc công khai thông tin cá nhân.
- Ảnh chụp hoặc bản sao nội dung bôi nhọ, phát tán thông tin sai lệch về người vay.
- Hợp đồng vay hoặc xác nhận nghĩa vụ nợ: Để Tòa án xác minh tính hợp pháp của khoản vay, lãi suất và phương thức thu hồi nợ.
- Giấy tờ tùy thân: Bản sao CMND/CCCD của người khởi kiện.
Việc thu thập đầy đủ chứng cứ là điều kiện tiên quyết để Tòa án có cơ sở thụ lý và giải quyết vụ việc đúng quy định.
5.2. Nộp đơn và tố tụng tại Tòa án
- Nơi nộp đơn: Người vay có thể nộp đơn tại Tòa án Nhân dân cấp quận/huyện nơi mình cư trú, theo quy định tại Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
- Quy trình giải quyết:
- Sau khi thụ lý hồ sơ, Tòa án sẽ tiến hành xác minh tính pháp lý của hợp đồng và đánh giá hành vi thu hồi nợ.
- Nếu xác định Home Credit hoặc công ty đòi nợ vi phạm pháp luật, Tòa có thể tuyên buộc chấm dứt hành vi vi phạm, bồi thường thiệt hại, xin lỗi công khai, và/hoặc chuyển hồ sơ sang cơ quan công an nếu có dấu hiệu hình sự (đe dọa giết người, làm nhục người khác, cưỡng đoạt tài sản…).
Số liệu thực tế: Theo Tòa án Nhân dân Tối cao, năm 2024, khoảng 58% vụ kiện liên quan đến hành vi đòi nợ trái phép của các tổ chức tài chính tiêu dùng như Home Credit đã được giải quyết, trong đó nhiều đơn vị bị xử phạt hành chính hoặc buộc bồi thường thiệt hại dân sự.
Làm gì khi không có khả năng trả nợ Home Credit?
Nhiều người vay tiêu dùng tại Home Credit gặp áp lực tài chính do lãi suất cao, thời gian trả nợ ngắn hoặc thu nhập giảm sút đột ngột. Trong những trường hợp này, người vay cần chủ động tìm giải pháp hợp pháp, thay vì trốn tránh nghĩa vụ, dẫn đến bị xếp vào nhóm nợ xấu hoặc bị khởi kiện.
6.1. Tìm hỗ trợ từ tổ chức tín dụng
Người vay nên liên hệ trực tiếp với Home Credit để trình bày khó khăn tài chính và đề nghị được hỗ trợ. Một số giải pháp có thể được xem xét:
- Cơ cấu lại khoản vay: Bao gồm gia hạn thời gian trả nợ, điều chỉnh số tiền trả hằng tháng hoặc tạm hoãn một số kỳ thanh toán.
- Miễn/giảm lãi suất hoặc phí phạt: Trong một số trường hợp đặc biệt (ốm đau, mất việc, thiên tai…), tổ chức tín dụng có thể hỗ trợ giảm áp lực lãi suất.
Căn cứ pháp lý: Thông tư 02/2023/TT-NHNN cho phép tổ chức tín dụng thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi/phí, và giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng gặp khó khăn do nguyên nhân khách quan.
Ngoài ra, người vay có thể cân nhắc vay hợp pháp từ ngân hàng thương mại với lãi suất thấp hơn để tất toán khoản nợ cũ tại Home Credit, tránh bị cộng dồn lãi quá cao.
6.2. Tham khảo ý kiến luật sư
Nếu việc thương lượng với Home Credit gặp khó khăn, người vay nên tìm đến luật sư để được hỗ trợ pháp lý. Luật sư có thể:
- Hỗ trợ đàm phán: Thay mặt người vay trao đổi với Home Credit để kéo dài thời gian trả nợ hoặc đề xuất phương án trả góp phù hợp với tình hình tài chính hiện tại.
- Đánh giá hợp đồng vay: Kiểm tra các điều khoản vay, đặc biệt là lãi suất và phí phạt. Nếu mức lãi vượt 20%/năm (theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015), luật sư có thể giúp yêu cầu vô hiệu hóa phần lãi suất trái luật hoặc yêu cầu tòa án can thiệp.
- Tư vấn xử lý nếu bị đòi nợ sai pháp luật: Trường hợp bị đe dọa, bôi nhọ danh dự, luật sư sẽ hướng dẫn cách thu thập chứng cứ và tố cáo tới cơ quan có thẩm quyền.
Trốn nợ Home Credit không chỉ gây hậu quả pháp lý nghiêm trọng mà còn ảnh hưởng đến điểm tín dụng và cuộc sống cá nhân của bạn. Thay vì lẩn tránh, hãy chọn giải pháp hợp pháp như thương lượng, khởi kiện, hoặc nhờ luật sư hỗ trợ. Luật Thiên Mã cam kết đồng hành cùng bạn để giải quyết nợ Home Credit một cách an toàn và hiệu quả. Đừng chần chừ, hãy liên hệ ngay để được hỗ trợ!