Bạn đang lo lắng không biết khi nào nợ xấu nhóm 3 sẽ được xóa khỏi hệ thống CIC? Việc bị ghi nhận nợ nhóm 3 không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến điểm tín dụng mà còn khiến bạn khó tiếp cận các khoản vay mới, mở thẻ tín dụng hay thực hiện các giao dịch tài chính quan trọng. Hiểu đúng về thời gian lưu trữ và quy trình xử lý là bước đầu tiên để khôi phục lại hồ sơ tín dụng cá nhân.
Tại Xử lý nợ của Luật Thiên Mã, đội ngũ luật sư sẽ tư vấn miễn phí, đồng hành cùng bạn trong việc đánh giá tình trạng tín dụng và xây dựng phương án xử lý hiệu quả. Bài viết dưới đây được biên soạn dựa trên Bộ luật Dân sự 2015, Thông tư 31/2024/TT-NHNN (có hiệu lực từ 01/01/2025) và Thông tư 15/2023/TT-NHNN, nhằm cung cấp thông tin chi tiết về thời gian xóa nợ xấu nhóm 3 trên CIC và các bước cụ thể cần thực hiện để cải thiện tín dụng trong năm 2025.
Nợ xấu nhóm 3 là gì?
1.1. Định nghĩa theo quy định pháp luật
Nợ xấu nhóm 3, còn gọi là nợ dưới tiêu chuẩn, được quy định tại khoản 1 Điều 10 Thông tư 31/2024/TT-NHNN. Nhóm nợ này bao gồm:
- Các khoản nợ quá hạn từ 91 đến 180 ngày.
- Các khoản nợ đã được cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu nhưng vẫn tiếp tục quá hạn dưới 30 ngày.
- Các khoản nợ được miễn hoặc giảm lãi suất do khách hàng không đủ khả năng chi trả đầy đủ tiền lãi.
Đây là nhóm nợ xấu đầu tiên trong hệ thống phân loại nợ xấu theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, phản ánh rủi ro tín dụng cao và khả năng mất vốn ở mức đáng kể.
1.2. Nguyên nhân dẫn đến nợ nhóm 3
Khách hàng có thể bị phân loại vào nhóm nợ 3 do các nguyên nhân phổ biến sau:
- Chậm thanh toán các khoản vay hoặc thẻ tín dụng từ 91 đến 180 ngày.
- Gặp khó khăn tài chính nghiêm trọng như thất nghiệp, thu nhập giảm mạnh, gánh nặng chi tiêu tăng đột biến.
- Không tuân thủ kế hoạch trả nợ sau khi đã được ngân hàng cơ cấu lại kỳ hạn trả nợ lần đầu.
- Mất kiểm soát tài chính cá nhân, không theo dõi lịch thanh toán hoặc chủ động né tránh nghĩa vụ trả nợ.
1.3. Ảnh hưởng của nợ nhóm 3
Việc bị xếp vào nợ nhóm 3 gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với lịch sử tín dụng và khả năng tiếp cận tài chính:
- Gây khó khăn lớn khi đăng ký vay vốn, mở thẻ tín dụng, vay mua ô tô, nhà ở, hoặc sử dụng dịch vụ tài chính trả góp.
- Điểm tín dụng bị suy giảm nghiêm trọng trên hệ thống CIC, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín tài chính cá nhân.
- Thời gian lưu vết nợ xấu nhóm 3 trên CIC có thể kéo dài tối thiểu 5 năm kể từ ngày tất toán đầy đủ khoản nợ.
- Trong một số trường hợp, khách hàng cần cung cấp tài sản bảo đảm hoặc có người bảo lãnh mới được xem xét hỗ trợ tài chính trong tương lai.
Theo báo cáo của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (CIC) năm 2024, nợ nhóm 3 chiếm khoảng 2,5% tổng dư nợ toàn hệ thống tín dụng, phản ánh thực trạng đáng lo ngại về tình trạng chậm trả và mất cân đối tài chính ở một bộ phận khách hàng.
Thời gian xóa nợ xấu nhóm 3 trên CIC
2.1. Quy định về thời gian lưu trữ nợ xấu
Theo khoản 1 Điều 13 Thông tư 15/2023/TT-NHNN, thông tin nợ xấu nhóm 3 sẽ được lưu trữ trên hệ thống CIC tối đa 5 năm kể từ ngày tất toán khoản nợ.
Đối với khoản vay dưới 10 triệu đồng, CIC ngừng cung cấp thông tin ngay sau khi tất toán, giúp khách hàng sớm phục hồi khả năng tín dụng.
2.2. Quy trình cập nhật thông tin trên CIC
Sau khi khách hàng thanh toán đầy đủ cả gốc, lãi và các khoản phí phạt, ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng có trách nhiệm cập nhật lên CIC trong vòng 5–10 ngày làm việc.
Tuy nhiên, dù thông tin được cập nhật, trạng thái nợ nhóm 3 vẫn tiếp tục được lưu trên CIC đủ 5 năm kể từ ngày tất toán mới được xóa hoàn toàn khỏi hệ thống.
2.3. Tầm quan trọng của việc tất toán sớm
Việc tất toán khoản nợ xấu sớm có ý nghĩa quan trọng trong việc:
- Rút ngắn thời gian ảnh hưởng tiêu cực đến điểm tín dụng cá nhân trên CIC.
- Tạo tiền đề phục hồi uy tín tín dụng, từ đó mở ra cơ hội vay vốn trở lại trong tương lai.
Số liệu gần nhất: Theo thống kê của CIC năm 2024, 60% khách hàng thuộc nợ nhóm 3 đã xóa được thông tin nợ sau 5 năm khi đã tất toán đầy đủ và không phát sinh nợ mới trong thời gian chờ xóa.
Quy trình kiểm tra nợ xấu nhóm 3 trên CIC
Nợ nhóm 3 là dấu hiệu nghiêm trọng trong hồ sơ tín dụng và ảnh hưởng lớn đến khả năng vay vốn. Vì vậy, việc kiểm tra tình trạng nợ nhóm 3 trên CIC là bước quan trọng để khách hàng đánh giá lại mức độ tín nhiệm tài chính cá nhân.
3.1. Vai trò của CIC trong quản lý tín dụng
Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) là đơn vị trực thuộc Ngân hàng Nhà nước, có chức năng thu thập, xử lý, lưu trữ và cung cấp thông tin tín dụng từ các tổ chức tín dụng trên toàn quốc.
Theo Thông tư 15/2023/TT-NHNN, CIC có trách nhiệm cập nhật thông tin về:
- Lịch sử vay vốn và thanh toán.
- Nhóm nợ hiện tại (1 đến 5).
- Tình trạng quá hạn, vi phạm nghĩa vụ trả nợ.
- Các khoản nợ đã tất toán hoặc chưa tất toán.
Thông tin này là cơ sở để ngân hàng đánh giá rủi ro tín dụng và quyết định việc chấp thuận hay từ chối khoản vay của khách hàng.
3.2. Cách kiểm tra nợ nhóm 3 trên hệ thống CIC
Để kiểm tra tình trạng nợ nhóm 3, khách hàng có thể thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Truy cập website CIC tại https://cic.gov.vn hoặc tải ứng dụng “CIC Credit Connect” trên App Store/Google Play.
- Bước 2: Đăng ký tài khoản cá nhân bằng cách cung cấp các thông tin: họ tên, số CMND/CCCD, ngày sinh, email và số điện thoại.
- Bước 3: Xác thực danh tính qua mã OTP gửi về điện thoại và tải ảnh chụp giấy tờ tùy thân kèm ảnh chân dung.
- Bước 4: Đăng nhập hệ thống và chọn mục “Tra cứu báo cáo tín dụng cá nhân”.
- Bước 5: Kiểm tra thông tin trong báo cáo, đặc biệt là phần “Phân loại nợ”, để biết mình đang thuộc nhóm nợ nào (nhóm 3 nếu có ghi nhận là “Dưới tiêu chuẩn”).
Khách hàng nên tra cứu định kỳ 6 tháng/lần để chủ động theo dõi điểm tín dụng và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
3.3. Xử lý sai sót trong báo cáo tín dụng
Trong một số trường hợp, báo cáo tín dụng có thể sai sót do lỗi cập nhật thông tin từ ngân hàng hoặc hệ thống kỹ thuật của CIC.
Theo Điều 18 Thông tư 15/2023/TT-NHNN, nếu khách hàng phát hiện thông tin không chính xác, có thể khiếu nại theo quy trình:
- Gửi yêu cầu chỉnh sửa trực tiếp qua website CIC hoặc ứng dụng “CIC Credit Connect”.
- Liên hệ tổ chức tín dụng (ngân hàng) nơi phát sinh khoản vay để yêu cầu đối chiếu, xác minh và cập nhật lại dữ liệu.
- CIC có trách nhiệm phối hợp xử lý và phản hồi khiếu nại trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ.
Thống kê mới nhất cho thấy, năm 2024, CIC đã xử lý hơn 10.000 trường hợp khiếu nại về sai sót tín dụng, trong đó 25% liên quan đến nhóm nợ 3 – phản ánh nhu cầu kiểm tra và cập nhật thông tin ngày càng tăng của người dân.
Các bước để xóa nợ xấu nhóm 3 nhanh chóng
4.1. Thanh toán đầy đủ khoản nợ
Bước đầu tiên và quan trọng nhất để xóa nợ xấu nhóm 3 là tất toán toàn bộ khoản vay tại ngân hàng, bao gồm:
- Dư nợ gốc còn lại.
- Tiền lãi phát sinh.
- Phí phạt trả chậm hoặc vi phạm điều khoản hợp đồng (nếu có).
Sau khi tất toán, khách hàng cần yêu cầu ngân hàng cung cấp văn bản xác nhận tất toán khoản vay để lưu trữ và đối chiếu với dữ liệu trên hệ thống CIC (Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia).
4.2. Theo dõi và xác minh thông tin trên CIC
Sau khi đã thanh toán khoản vay, khách hàng cần chủ động kiểm tra báo cáo tín dụng trên website của CIC (www.cic.gov.vn) hoặc qua ứng dụng CIC Credit Connect. Lưu ý:
- Ngân hàng có trách nhiệm cập nhật tình trạng tất toán lên CIC trong thời gian 5–10 ngày làm việc kể từ khi khách hàng hoàn tất nghĩa vụ trả nợ.
- Nếu sau thời gian này thông tin vẫn chưa được cập nhật, khách hàng có quyền gửi yêu cầu điều chỉnh thông tin tín dụng theo quy định tại Điều 18 Thông tư 15/2023/TT-NHNN.
- Việc xác minh lại là cần thiết để đảm bảo hệ thống CIC phản ánh đúng tình trạng nợ đã tất toán, từ đó xóa ghi nhận nợ nhóm 3.
4.3. Duy trì lịch sử tín dụng tốt
Mặc dù đã tất toán, thông tin về nợ nhóm 3 vẫn sẽ được ghi nhận trên CIC trong vòng 5 năm kể từ thời điểm phát sinh. Trong thời gian này, để cải thiện điểm tín dụng và tăng khả năng vay vốn trong tương lai, khách hàng nên:
- Tránh phát sinh thêm nợ xấu mới, đặc biệt là nhóm 2 trở lên.
- Thanh toán đúng hạn tất cả các khoản vay mới nếu có.
- Sử dụng tín dụng hợp lý và giữ tỷ lệ nợ trên thu nhập ở mức an toàn.
Theo thống kê nội bộ từ VPBank năm 2024, 55% khách hàng có nợ nhóm 3 đã cải thiện điểm tín dụng trong vòng 12 tháng sau khi tất toán nếu duy trì kỷ luật tài chính và không để phát sinh nợ quá hạn mới.
Giải pháp tránh tái phát nợ xấu nhóm 3
5.1. Lập kế hoạch tài chính hợp lý
Việc lập kế hoạch tài chính rõ ràng và kiểm soát chi tiêu cá nhân là yếu tố quan trọng để tránh rơi vào tình trạng nợ xấu tái diễn. Khách hàng nên sử dụng các công cụ quản lý tài chính như ứng dụng ngân hàng số, phần mềm chi tiêu, hoặc bảng tính để theo dõi thu – chi hằng tháng và chủ động cân đối dòng tiền.
Bên cạnh đó, thiết lập chức năng thanh toán tự động cho các khoản vay hoặc thẻ tín dụng là một giải pháp hữu hiệu nhằm đảm bảo nghĩa vụ trả nợ được thực hiện đúng hạn, tránh tình trạng quên thanh toán dẫn đến phát sinh quá hạn không mong muốn.
5.2. Đàm phán cơ cấu lại nợ
Trường hợp dự kiến không đủ khả năng thanh toán nợ đúng hạn, khách hàng nên chủ động liên hệ ngân hàng để đàm phán cơ cấu lại thời hạn trả nợ. Theo quy định tại Thông tư 02/2023/TT-NHNN, khách hàng gặp khó khăn tạm thời có thể được ngân hàng hỗ trợ giãn thời gian trả nợ tối đa 12 tháng.
Việc đàm phán kịp thời trước thời điểm khoản nợ chuyển sang nhóm cao hơn sẽ giúp duy trì hồ sơ tín dụng ở mức ổn định và thể hiện thiện chí trả nợ của khách hàng trong mắt tổ chức tín dụng.
5.3. Tăng cường điểm tín dụng
Sau khi đã xử lý khoản nợ nhóm 3, khách hàng cần chủ động phục hồi và nâng cao điểm tín dụng bằng cách duy trì thanh toán đúng hạn đối với các khoản vay hoặc thẻ tín dụng hiện tại. Việc sử dụng tài sản đảm bảo trong các khoản vay tiếp theo cũng góp phần tăng độ tin cậy đối với ngân hàng và tổ chức tài chính.
Theo số liệu thống kê của Home Credit năm 2024, khoảng 50% khách hàng từng thuộc nhóm nợ 3 đã cải thiện đáng kể điểm tín dụng trong vòng 12 tháng nhờ duy trì thanh toán đúng hạn. Điều này cho thấy việc xây dựng thói quen tài chính lành mạnh có thể phục hồi tín dụng hiệu quả và mở ra cơ hội tiếp cận vốn trong tương lai.
Pháp lý liên quan đến xóa nợ xấu nhóm 3
6.1. Quy định pháp luật hiện hành
Việc xóa nợ xấu nhóm 3 không chỉ đơn thuần là tất toán khoản vay, mà còn chịu sự điều chỉnh của nhiều văn bản pháp luật:
- Bộ luật Dân sự 2015: Điều 463–466 quy định về hợp đồng vay tài sản và nghĩa vụ trả nợ đầy đủ cả gốc và lãi. Việc tất toán là điều kiện tiên quyết để chấm dứt nghĩa vụ dân sự.
- Thông tư 31/2024/TT-NHNN: Khoản nợ nhóm 3 là nợ dưới tiêu chuẩn, phải được tổ chức tín dụng phân loại, xử lý rủi ro và cập nhật lên hệ thống thông tin tín dụng. Ngay cả sau khi tất toán, nợ vẫn được lưu trên CIC tối đa 5 năm theo quy định nội bộ về lịch sử tín dụng.
- Thông tư 15/2023/TT-NHNN: Điều 10 và Điều 18 quy định rõ việc cung cấp, cập nhật, chỉnh sửa và khiếu nại thông tin tín dụng tại CIC. Sau khi khách hàng thanh toán đầy đủ nghĩa vụ, ngân hàng có trách nhiệm cập nhật trạng thái “đã tất toán” lên CIC, nhưng không có khái niệm “xóa hoàn toàn lịch sử nợ xấu”.
6.2. Quyền lợi của khách hàng nợ nhóm 3
Khách hàng dù bị xếp vào nợ nhóm 3 vẫn có quyền hợp pháp để bảo vệ lợi ích tín dụng cá nhân:
- Quyền yêu cầu cập nhật trạng thái tất toán: Sau khi thanh toán xong khoản vay (gốc, lãi, phạt), khách hàng có quyền yêu cầu ngân hàng xác nhận bằng văn bản và gửi thông báo đến CIC trong vòng 5 ngày làm việc theo Điều 18 Thông tư 15/2023/TT-NHNN.
- Quyền khiếu nại nếu CIC ghi sai thông tin: Trường hợp ngân hàng không cập nhật trạng thái mới hoặc CIC tiếp tục hiển thị nợ nhóm 3 dù đã thanh toán, khách hàng có thể làm đơn khiếu nại đến tổ chức tín dụng và CIC để yêu cầu chỉnh sửa.
- Quyền khôi phục điểm tín dụng: Sau tất toán, khách hàng vẫn bị ghi nhận lịch sử nợ nhóm 3 trong 5 năm, nhưng điểm tín dụng sẽ dần được phục hồi sau 12–24 tháng nếu không phát sinh nợ xấu mới.
6.3. Trách nhiệm pháp lý và giới hạn trong việc “xóa nợ xấu”
- Không có quy định xóa ngay lịch sử nợ xấu: Pháp luật Việt Nam hiện không cho phép “xóa trắng” lịch sử nợ xấu, kể cả khi khách hàng đã thanh toán xong. Lịch sử tín dụng được lưu trữ nhằm phục vụ đánh giá rủi ro tín dụng theo Điều 14 Thông tư 15/2023/TT-NHNN.
- Ngân hàng chỉ có thể cập nhật trạng thái “đã xử lý xong”, chứ không có quyền xóa lịch sử nợ nhóm 3. Việc lưu giữ thông tin tín dụng trong 5 năm là bắt buộc theo quy chế hoạt động của CIC.
- Khách hàng có thể cải thiện hồ sơ tín dụng thông qua:
- Mở thẻ tín dụng và sử dụng đúng hạn để tăng điểm tín dụng.
- Vay tín chấp nhỏ và trả đúng hạn để lấy lại uy tín với hệ thống ngân hàng.
- Số liệu thực tế: Theo thống kê của NHNN năm 2024, chỉ khoảng 25% khách hàng nợ nhóm 3 được cập nhật trạng thái “đã tất toán đúng quy định” trong vòng 30 ngày. Việc chậm cập nhật là nguyên nhân chính khiến khách hàng gặp khó khăn khi vay tiếp.
Nợ xấu nhóm 3 được lưu trữ trên CIC tối đa 5 năm kể từ khi tất toán, nhưng với các khoản nợ dưới 10 triệu đồng, thông tin có thể được xóa ngay sau khi thanh toán. Việc tất toán sớm, cơ cấu lại nợ, và duy trì lịch sử tín dụng tốt là chìa khóa để khôi phục khả năng vay vốn. Với sự hỗ trợ của các luật sư tại Luật Thiên Mã, bạn có thể kiểm tra tình trạng nợ, xử lý sai sót trên CIC và xây dựng kế hoạch tài chính hiệu quả. Hãy đặt lịch tư vấn miễn phí ngay hôm nay tại đây để được các luật sư của Luật Thiên Mã giải đáp mọi thắc mắc và đưa ra giải pháp tối ưu nhất cho bạn!
