Bạn đang vướng phải lịch sử nợ xấu trên CIC và loay hoay tìm cách xóa để khôi phục khả năng vay vốn? Đừng để thông tin tín dụng tiêu cực ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính hay cơ hội tiếp cận nguồn vốn của bạn. Hãy đặt lịch tư vấn miễn phí tại Xử lý nợ của Luật Thiên Mã, nơi các luật sư giàu kinh nghiệm sẽ đồng hành cùng bạn để tìm ra giải pháp pháp lý tối ưu, nhanh chóng và đúng quy định.
Bài viết dưới đây được biên soạn bởi đội ngũ luật sư chuyên môn, dựa trên Bộ luật Dân sự 2015, Thông tư 31/2024/TT-NHNN, và Thông tư 05/2024/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước, cung cấp thông tin chi tiết, rõ ràng và chính xác về quy định xóa nợ xấu trên CIC cùng hướng dẫn thực hiện hiệu quả và hợp pháp.
Quy định xóa nợ xấu trên CIC là gì?
1.1. Khái niệm xóa nợ xấu
Xóa nợ xấu là quá trình loại bỏ hoặc cập nhật thông tin tín dụng bất lợi (nợ xấu) khỏi hệ thống Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) sau khi khách hàng đã hoàn tất nghĩa vụ thanh toán hoặc phát hiện sai sót trong dữ liệu tín dụng.
Theo Điều 10 Thông tư 05/2024/TT-NHNN, việc xóa hoặc điều chỉnh thông tin tín dụng chỉ được thực hiện khi:
- Tổ chức tín dụng xác nhận khoản vay đã được tất toán đầy đủ;
- Có căn cứ chứng minh thông tin ghi nhận sai lệch, không chính xác.
Xóa nợ xấu không đồng nghĩa với xóa khoản vay, mà là việc cập nhật lại lịch sử tín dụng sau khi nghĩa vụ vay đã được xử lý.
1.2. Điều kiện xóa nợ xấu
Để được xóa nợ xấu khỏi hệ thống CIC, khách hàng cần đáp ứng một trong hai điều kiện sau:
- Hoàn tất thanh toán toàn bộ nghĩa vụ tài chính với tổ chức tín dụng (bao gồm cả gốc, lãi, phí phạt nếu có). Sau khi tất toán, thông tin nợ sẽ được cập nhật và xóa khỏi CIC sau thời gian quy định:
- Nợ dưới 10 triệu đồng: được xóa ngay sau tất toán;
- Nợ từ 10 triệu đồng trở lên: được xóa sau 12 tháng kể từ ngày tất toán, theo khoản 1 Điều 13 Thông tư 15/2023/TT-NHNN.
- Trường hợp thông tin bị sai sót: Khách hàng có quyền gửi văn bản đề nghị tổ chức tín dụng hoặc CIC tiến hành xác minh, điều chỉnh hoặc xóa thông tin không chính xác, theo quy trình tại Điều 9 và Điều 11 Thông tư 05/2024/TT-NHNN.
Số liệu thực tế
Theo báo cáo quý I/2025 của Ngân hàng Nhà nước, khoảng 70% trường hợp nợ xấu nhóm 5 đã được xóa khỏi hệ thống CIC sau khi tất toán, giúp khách hàng phục hồi điểm tín dụng và có cơ hội vay vốn trở lại. (Nguồn: Vietnam Report)
Quy định pháp luật về xóa nợ xấu
2.1. Cơ sở pháp lý
Việc xóa nợ xấu được pháp luật điều chỉnh nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng của khách hàng sau khi hoàn thành nghĩa vụ trả nợ, đồng thời duy trì sự minh bạch trong hệ thống thông tin tín dụng:
- Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định nghĩa vụ trả nợ của bên vay, đồng thời khẳng định quyền của ngân hàng trong việc yêu cầu thanh toán và thu hồi nợ. Sau khi khách hàng tất toán toàn bộ nghĩa vụ, các quyền liên quan của tổ chức tín dụng cũng chấm dứt, là cơ sở để xem xét việc xóa thông tin nợ xấu.
- Thông tư 31/2024/TT-NHNN: Là văn bản hướng dẫn chi tiết về phân loại nợ, xử lý nợ xấu và điều kiện để xóa nợ khỏi hệ thống báo cáo tín dụng. Theo đó, sau khi khoản vay được tất toán đầy đủ, ngân hàng có trách nhiệm cập nhật trạng thái khoản vay và đề xuất xóa thông tin nợ xấu trên CIC nếu đủ điều kiện.
- Thông tư 05/2024/TT-NHNN: Quy định cụ thể về thời hạn lưu trữ thông tin nợ xấu trên Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC), cũng như điều kiện và thủ tục xóa thông tin này. Đây là căn cứ quan trọng để phục hồi lịch sử tín dụng của khách hàng.
2.2. Thời gian xóa nợ xấu trên CIC
Thời gian lưu trữ và xóa nợ xấu trên hệ thống CIC được phân chia theo giá trị khoản vay như sau:
- Khoản vay dưới 10 triệu đồng: Thông tin nợ xấu sẽ được xóa ngay sau khi khách hàng tất toán đầy đủ cả gốc, lãi và phí (theo quy định tại Thông tư 05/2024/TT-NHNN). Đây là điểm mới giúp cải thiện khả năng tiếp cận tín dụng của các cá nhân có khoản nợ nhỏ lẻ.
- Khoản vay trên 10 triệu đồng: Lịch sử nợ xấu sẽ được lưu trữ tối đa 5 năm kể từ ngày tất toán đầy đủ khoản vay. Sau thời gian này, thông tin nợ xấu sẽ tự động bị xóa khỏi hệ thống CIC, trừ trường hợp có tranh chấp pháp lý chưa được giải quyết.
- Trong thời gian chờ xóa, khách hàng vẫn có thể gặp khó khăn khi vay vốn hoặc giao dịch tài chính tại các tổ chức tín dụng, do thông tin nợ xấu vẫn còn hiển thị trên báo cáo tín dụng.
Số liệu minh họa: Theo VnBusiness, trong năm 2024, đã có khoảng 85.000 trường hợp nợ xấu được xóa khỏi hệ thống CIC sau khi người vay hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ trả nợ. Điều này cho thấy nỗ lực của cả ngân hàng và khách hàng trong việc khôi phục tín dụng và ổn định thị trường tài chính.
Các bước xóa nợ xấu theo quy định
Việc xóa nợ xấu không chỉ giúp khách hàng cải thiện điểm tín dụng mà còn khôi phục khả năng tiếp cận nguồn vốn mới trong tương lai. Tuy nhiên, để được xóa nợ xấu trên hệ thống CIC (Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia), khách hàng cần tuân thủ đầy đủ quy trình xử lý theo quy định pháp luật và hướng dẫn từ tổ chức tín dụng.
3.1. Thanh toán toàn bộ nợ
- Tất toán đầy đủ khoản nợ: Khách hàng cần thanh toán toàn bộ phần gốc, lãi và phí phạt (nếu có) cho ngân hàng hoặc tổ chức tài chính. Đây là điều kiện tiên quyết để được xem xét xóa nợ trên CIC.
- Xác nhận tình trạng tất toán: Sau khi hoàn tất nghĩa vụ trả nợ, khách hàng cần yêu cầu ngân hàng cung cấp Giấy xác nhận thanh lý nợ hoặc văn bản xác nhận đã thanh toán đủ, đồng thời đề nghị ngân hàng cập nhật thông tin lên hệ thống CIC.
- Thời gian xóa thông tin nợ xấu:
- Theo Thông tư 15/2023/TT-NHNN, các khoản vay dưới 10 triệu đồng sẽ được xóa ngay khỏi CIC sau khi tất toán.
- Đối với các khoản vay trên 10 triệu đồng, thông tin nợ xấu sẽ được lưu trên CIC trong 5 năm kể từ ngày tất toán, sau đó tự động xóa.
3.2. Thương lượng với ngân hàng
- Đề xuất cơ cấu lại khoản nợ: Trong trường hợp chưa đủ khả năng tất toán một lần, khách hàng có thể đề nghị ngân hàng gia hạn thời gian trả nợ, điều chỉnh lịch thanh toán hoặc giảm lãi suất nhằm tạo điều kiện hoàn thành nghĩa vụ.
- Không bị chuyển nhóm nợ nếu đủ điều kiện: Theo Thông tư 31/2024/TT-NHNN, ngân hàng có thể xem xét cơ cấu lại thời hạn trả nợ mà không chuyển nhóm nợ nếu khách hàng chứng minh được lý do khách quan (như thiên tai, dịch bệnh, biến động kinh tế…) và có khả năng trả nợ trong tương lai.
- Cam kết tuân thủ lộ trình thanh toán mới: Sau khi đạt được thỏa thuận với ngân hàng, khách hàng cần thực hiện đúng cam kết về số tiền và thời hạn trả nợ để tránh bị chuyển sang nhóm nợ cao hơn, kéo dài thời gian tồn tại thông tin nợ xấu trên CIC.
Số liệu thực tế: Theo Tạp chí Tài chính, trong quý I/2025, các ngân hàng đã xử lý 176.000 tỷ đồng nợ xấu, trong đó 60% các khoản nợ đã được xóa khỏi hệ thống CIC sau khi tất toán, cho thấy hiệu quả của việc phối hợp giữa ngân hàng và khách hàng trong quá trình phục hồi tín dụng.
Khiếu nại sai sót thông tin nợ xấu
4.1. Kiểm tra lịch sử tín dụng
Trước khi tiến hành khiếu nại, khách hàng cần kiểm tra kỹ lưỡng thông tin tín dụng cá nhân để phát hiện sai sót (nếu có). Theo hướng dẫn tại Thông tư 05/2024/TT-NHNN, người vay có thể thực hiện một trong các cách sau:
- Truy cập website chính thức của CIC tại https://cic.gov.vn hoặc tải ứng dụng “CIC Credit Connect” trên điện thoại để tra cứu thông tin nợ xấu, thời hạn quá hạn, nhóm nợ và tổ chức tín dụng báo cáo dữ liệu.
- Liên hệ trực tiếp với ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng đã cấp khoản vay để đối chiếu, xác minh chi tiết thông tin như số tiền gốc còn lại, số ngày quá hạn, tình trạng tất toán hoặc khoản vay đã cơ cấu.
Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm những sai lệch có thể ảnh hưởng đến điểm tín dụng và khả năng tiếp cận vốn trong tương lai.
4.2. Quy trình khiếu nại
Nếu phát hiện thông tin nợ xấu không đúng với thực tế, khách hàng có quyền gửi khiếu nại theo quy định tại Điều 12 Thông tư 05/2024/TT-NHNN. Quy trình cụ thể như sau:
- Soạn thảo văn bản khiếu nại, nêu rõ nội dung sai lệch và yêu cầu điều chỉnh thông tin.
- Đính kèm các tài liệu chứng minh, gồm hợp đồng tín dụng, biên lai thanh toán, giấy xác nhận tất toán khoản vay hoặc văn bản trao đổi với ngân hàng.
- Nộp hồ sơ khiếu nại trực tiếp đến:
- Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia (CIC); hoặc
- Tổ chức tín dụng nơi phát sinh khoản vay có sai sót.
Trong thời hạn tối đa 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, CIC hoặc ngân hàng có trách nhiệm xem xét, đối chiếu và trả lời khiếu nại của khách hàng bằng văn bản.
Theo thống kê của VnExpress, trong năm 2024, đã có khoảng 15.000 trường hợp khiếu nại sai sót thông tin nợ xấu được xử lý thành công bởi CIC. Điều này cho thấy hệ thống tín dụng đang ngày càng minh bạch và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân trong việc bảo vệ thông tin tài chính cá nhân.
Hậu quả nếu nợ xấu không được xóa
5.1. Hạn chế tiếp cận tín dụng
Khi thông tin nợ xấu, đặc biệt là nợ nhóm 5, chưa được xóa trên hệ thống CIC, khách hàng sẽ gặp nhiều trở ngại trong các giao dịch tài chính:
- Khó vay vốn mới: Các ngân hàng và tổ chức tín dụng thường từ chối hoặc áp dụng lãi suất cao đối với khách hàng có lịch sử nợ xấu, do rủi ro tín dụng lớn.
- Bị từ chối các dịch vụ tài chính: Giao dịch như mở thẻ tín dụng, mua trả góp, vay tiêu dùng, ký quỹ hoặc bảo lãnh tài chính… đều có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
- Thời gian lưu trữ trên CIC: Theo quy định, thông tin nợ xấu nhóm 5 được lưu trữ trong 5 năm kể từ ngày tất toán, khiến khách hàng mất nhiều cơ hội trong suốt thời gian này.
5.2. Hậu quả pháp lý
Ngoài rào cản tài chính, việc không xử lý nợ xấu kịp thời còn dẫn đến các hậu quả pháp lý đáng lo ngại:
- Bị khởi kiện đòi nợ: Theo Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015, bên cho vay có quyền khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu bên vay thực hiện nghĩa vụ trả nợ.
- Bị cưỡng chế thi hành án hoặc thu hồi tài sản đảm bảo: Trong trường hợp khoản vay có tài sản bảo đảm, ngân hàng có thể yêu cầu thi hành án kê biên, phát mãi tài sản để thu hồi nợ.
- Nguy cơ bị truy cứu trách nhiệm hình sự: Nếu người vay có dấu hiệu gian dối, bỏ trốn hoặc sử dụng vốn sai mục đích, có thể bị truy tố theo Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Số liệu cập nhật: Đến quý I/2025, nợ xấu nhóm 5 chiếm 1,25% tổng dư nợ, tương đương khoảng 176.000 tỷ đồng, cho thấy mức độ rủi ro lớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống tín dụng. (Nguồn: Vietnam Report)
Lợi ích khi tư vấn với Luật Thiên Mã
6.1. Hỗ trợ pháp lý chuyên sâu
Luật Thiên Mã sở hữu đội ngũ luật sư am hiểu các quy định pháp luật liên quan đến xóa nợ xấu trên hệ thống CIC, bao gồm Thông tư 15/2023/TT-NHNN và các hướng dẫn nội bộ của Ngân hàng Nhà nước. Khách hàng được hỗ trợ toàn diện từ khâu kiểm tra và phân tích thông tin tín dụng, thương lượng với ngân hàng đến soạn thảo và xử lý các hồ sơ khiếu nại nhằm sửa chữa hoặc xóa bỏ các thông tin ghi nhận sai lệch.
6.2. Giải pháp cá nhân hóa
Luật sư sẽ trực tiếp đánh giá nhóm nợ, khả năng tài chính và lịch sử vay vốn của khách hàng để xây dựng phương án xử lý nợ phù hợp và khả thi nhất.
Bên cạnh đó, Luật Thiên Mã hỗ trợ đàm phán với ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng nhằm mục tiêu xóa nợ xấu theo đúng quy định và từng bước khôi phục lại lịch sử tín dụng tích cực, tạo điều kiện thuận lợi cho các khoản vay trong tương lai.
Xóa nợ xấu trên CIC là bước quan trọng để khôi phục lịch sử tín dụng và mở rộng cơ hội tài chính. Với các quy định mới nhất từ Bộ luật Dân sự 2015, Thông tư 31/2024/TT-NHNN, và Thông tư 05/2024/TT-NHNN, Luật Thiên Mã cam kết hỗ trợ bạn xử lý nợ xấu hiệu quả. Đặt lịch tư vấn miễn phí để được hỗ trợ chi tiết.
