Bị nợ xấu nhưng vẫn cần vay tín chấp để giải quyết nhu cầu tài chính là tình huống mà nhiều người gặp phải. Tuy nhiên, nợ xấu có thể khiến hồ sơ vay bị từ chối hoặc lãi suất cao hơn, gây áp lực lớn đến kế hoạch tài chính cá nhân.
Hãy đặt lịch tư vấn miễn phí tại Xử lý nợ của Luật Thiên Mã để được đội ngũ luật sư chuyên nghiệp hỗ trợ đánh giá tình hình, tìm kiếm cơ hội vay tín chấp phù hợp và hướng dẫn xử lý nợ xấu một cách hợp pháp, minh bạch theo quy định pháp luật hiện hành.
Tổng quan về vay tín chấp và nợ xấu
1.1 Vay tín chấp là gì?
Vay tín chấp là hình thức cấp tín dụng không yêu cầu người vay phải thế chấp tài sản. Thay vào đó, ngân hàng hoặc tổ chức tài chính căn cứ vào uy tín tín dụng, mức thu nhập hàng tháng, tình trạng công việc và lịch sử vay vốn của khách hàng để quyết định việc cho vay.
Theo Điều 4 của Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024, vay tín chấp được xếp vào loại cấp tín dụng không có tài sản bảo đảm. Đây là một trong những phương thức được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực tiêu dùng cá nhân, như vay mua sắm, vay trả góp điện tử, vay qua thẻ tín dụng hoặc các khoản vay tiêu dùng khác.
Ưu điểm lớn nhất của vay tín chấp là thủ tục nhanh chóng, không cần định giá tài sản, thời gian giải ngân ngắn. Tuy nhiên, do không có tài sản đảm bảo nên lãi suất thường cao hơn vay thế chấp, và rủi ro cho bên cho vay cũng lớn hơn. Vì vậy, hồ sơ vay tín chấp thường bị đánh giá nghiêm ngặt về khả năng trả nợ và lịch sử tín dụng.
1.2 Nợ xấu là gì?
Nợ xấu là thuật ngữ dùng để chỉ các khoản vay mà người vay không thực hiện nghĩa vụ thanh toán đúng hạn. Theo khoản 5 Điều 3 Thông tư 31/2024/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nợ xấu bao gồm các khoản vay bị phân loại vào nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn), nhóm 4 (nợ nghi ngờ) và nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn), với đặc điểm là chậm thanh toán trên 90 ngày.
Thông tin về các khoản nợ này được cập nhật và lưu trữ tại Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (CIC). CIC sẽ phản ánh lịch sử tín dụng của từng cá nhân, bao gồm cả các khoản vay hiện tại, trạng thái thanh toán, và mức độ chậm trả nợ.
Việc bị xếp vào nhóm nợ xấu sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tiếp cận các nguồn vốn tín dụng trong tương lai. Các ngân hàng, công ty tài chính khi tra cứu thông tin tín dụng từ CIC sẽ dựa trên tình trạng nợ xấu để đánh giá rủi ro và quyết định có phê duyệt khoản vay mới hay không.
1.3 Thực trạng nợ xấu tín chấp tại Việt Nam
Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển nhanh chóng của các hình thức vay tiêu dùng, tình trạng nợ xấu tín chấp cũng ngày càng gia tăng. Theo số liệu mới nhất từ CIC được công bố vào đầu năm 2025, tính đến cuối năm 2024, nợ xấu tín chấp chiếm khoảng 7,2% tổng dư nợ tín dụng cá nhân trên toàn hệ thống, với giá trị ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ nợ xấu cao bao gồm việc khách hàng vay quá khả năng chi trả, thiếu kiểm soát tài chính cá nhân, sử dụng khoản vay vào mục đích không hiệu quả hoặc mất thu nhập đột ngột do biến động kinh tế. Bên cạnh đó, một phần khách hàng thiếu hiểu biết về nghĩa vụ tín dụng và tầm quan trọng của lịch sử tín dụng cũng góp phần làm tăng tỷ lệ nợ xấu.
Thực trạng này không chỉ ảnh hưởng đến người vay mà còn gây áp lực cho các tổ chức tín dụng. Do rủi ro cao, nhiều ngân hàng và công ty tài chính đã siết chặt điều kiện xét duyệt hồ sơ vay tín chấp, đồng thời tăng cường tra soát lịch sử tín dụng để phòng ngừa nợ xấu phát sinh mới.
Vay tín chấp khi bị nợ xấu có khả thi không?
2.1. Ngân hàng từ chối nợ xấu nhóm 3–5
Phần lớn các ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV sẽ từ chối cho vay tín chấp đối với khách hàng nợ xấu nhóm 3, 4, 5, vì đây là các nhóm có nguy cơ mất vốn cao, không có tài sản bảo đảm, theo quy định tại Thông tư 31/2024/TT-NHNN.
2.2. Hỗ trợ vay tín chấp cho nợ xấu nhóm 1–2
Một số ngân hàng như VPBank, SHB hoặc các công ty tài chính như FE Credit, Home Credit có thể xem xét cho vay tín chấp với khách hàng nợ xấu nhóm 1 (trễ hạn 1–10 ngày) hoặc nhóm 2 (trễ hạn 10–90 ngày) nếu khách hàng đáp ứng được các điều kiện sau:
- Có thu nhập ổn định, minh bạch
- Lịch sử tín dụng được cải thiện gần đây
- Có nhu cầu vay chính đáng và không có dấu hiệu gian lận
Số liệu gần nhất: Năm 2024, khoảng 10% khách hàng nợ xấu nhóm 2 được công ty tài chính phê duyệt vay tín chấp, với lãi suất trung bình 25–30%/năm (nguồn: baodautu.vn, 2024).
Điều kiện để vay tín chấp khi có nợ xấu
3.1. Chứng minh thu nhập ổn định
Khách hàng cần cung cấp các giấy tờ như sao kê lương, hợp đồng lao động hoặc giấy phép kinh doanh để chứng minh khả năng trả nợ.
Căn cứ pháp lý: Điều 10 Thông tư 31/2024/TT-NHNN quy định rõ yêu cầu xác minh thu nhập với các khoản vay tín chấp.
3.2. Thanh toán một phần nợ xấu
Một số ngân hàng hoặc công ty tài chính yêu cầu khách hàng phải tất toán toàn bộ hoặc một phần nợ xấu hiện tại trước khi tiếp nhận hồ sơ vay mới.
Yêu cầu này phổ biến với nhóm nợ xấu từ nhóm 2 trở lên.
3.3. Người bảo lãnh hoặc hồ sơ bổ sung
Trong nhiều trường hợp, khách hàng cần có người bảo lãnh có lịch sử tín dụng tốt, hoặc cung cấp thêm hồ sơ chứng minh mục đích vay rõ ràng, minh bạch (ví dụ: hóa đơn viện phí, học phí, sửa nhà, kinh doanh…).
Số liệu thực tế: Theo FE Credit, trong năm 2024, có khoảng 15% hồ sơ vay tín chấp của khách hàng nợ xấu nhóm 2 được phê duyệt, nếu có thu nhập trên 8 triệu đồng/tháng. (Nguồn: fecredit.com.vn, 2024)
Giải pháp xử lý nợ xấu để tăng cơ hội vay tín chấp
Để khôi phục uy tín tín dụng và cải thiện khả năng được duyệt vay tín chấp, khách hàng cần chủ động thực hiện các bước sau:
4.1. Thanh toán dư nợ quá hạn
- Ưu tiên thanh toán toàn bộ khoản nợ xấu để được xóa lịch sử nợ xấu tại CIC;
- Theo Thông tư 31/2024/TT-NHNN, thời gian cập nhật xóa nợ xấu từ 12 đến 60 tháng, tùy thuộc nhóm nợ (nhóm 1 đến nhóm 5).
4.2. Đàm phán tái cơ cấu nợ
- Chủ động làm việc với ngân hàng để thương lượng gia hạn thời gian trả nợ, chia nhỏ khoản nợ, hoặc điều chỉnh kỳ hạn thanh toán;
- Căn cứ pháp lý: Điều 275 Bộ luật Dân sự 2015 cho phép các bên thỏa thuận sửa đổi nội dung hợp đồng vay.
4.3. Kiểm tra lịch sử tín dụng tại CIC
- Truy cập website www.cic.org.vn hoặc sử dụng ứng dụng CIC Connect để tra cứu tình trạng nợ, nhóm nợ hiện tại;
- Dựa vào kết quả để xây dựng lộ trình cải thiện điểm tín dụng, tạo điều kiện thuận lợi hơn khi vay tín chấp trong tương lai.
Số liệu gần nhất: Theo VPBank, 60% khách hàng nợ xấu nhóm 1–2 đã cải thiện điểm tín dụng sau 12 tháng thanh toán đúng hạn (Nguồn: vpbank.com.vn, 2024).
Rủi ro khi vay tín chấp với nợ xấu
5.1. Lãi suất và phí cao
Các khoản vay tín chấp dành cho khách hàng có lịch sử nợ xấu thường áp dụng mức lãi suất rất cao, dao động từ 20%–30%/năm.
Ngoài ra, có thể phát sinh thêm phí thẩm định, phí hồ sơ, phí bảo hiểm, khiến tổng chi phí vay tăng mạnh, gây áp lực tài chính lớn cho người vay.
5.2. Nguy cơ từ tổ chức không uy tín
Nhiều dịch vụ quảng cáo “vay tín chấp bao nợ xấu” hoặc “xóa nợ xấu ngân hàng” không có giấy phép hợp pháp.
Khách hàng có thể bị lừa đảo, mất phí đặt cọc, hoặc rò rỉ thông tin cá nhân mà không được giải ngân thực sự.
5.3. Tái phát nợ xấu
Nếu không lập kế hoạch trả nợ hợp lý, khoản vay mới sẽ tăng thêm gánh nặng tài chính, dẫn đến tái phát tình trạng nợ xấu.
Việc này có thể khiến điểm tín dụng của người vay ngày càng xấu đi, hạn chế khả năng vay vốn trong tương lai.
Số liệu thực tế
Năm 2024, có tới 30% khách hàng vay tín chấp tại các công ty tài chính gặp rủi ro tài chính do không đọc kỹ hợp đồng và điều kiện vay (nguồn: baodautu.vn, 2024).
Vai trò của luật sư trong hỗ trợ vay tín chấp khi có nợ xấu
6.1. Tư vấn pháp lý chuyên sâu
Luật sư phân tích hợp đồng tín dụng, đánh giá tình trạng nợ xấu và đưa ra các giải pháp pháp lý nhằm tăng cơ hội vay tín chấp, phù hợp với quy định của Luật Các tổ chức tín dụng 2024.
6.2. Đại diện đàm phán với ngân hàng
Luật sư thay mặt khách hàng:
- Thương lượng tái cơ cấu khoản nợ hiện tại
- Tìm kiếm tổ chức tài chính phù hợp có chính sách hỗ trợ vay tín chấp cho người có lịch sử nợ xấu.
6.3. Bảo vệ quyền lợi pháp lý
Hỗ trợ khách hàng tránh các hành vi đòi nợ trái pháp luật, đồng thời nhận diện và phòng tránh rủi ro từ các tổ chức tín dụng không uy tín, theo quy định tại Nghị định 15/2020/NĐ-CP.
Số liệu gần nhất: Theo thống kê của Luật Thiên Mã, 85% khách hàng có nợ xấu được cải thiện điểm tín dụng và vay tín chấp thành công khi có sự hỗ trợ của luật sư (năm 2024).
Vay tín chấp khi bị nợ xấu là một thách thức, nhưng với chiến lược xử lý nợ xấu hợp lý và sự hỗ trợ từ đội ngũ luật sư của Team Xử lý nợ – Luật Thiên Mã, bạn có thể cải thiện điểm tín dụng và tìm kiếm cơ hội vay vốn an toàn, hợp pháp. Hãy hành động ngay hôm nay! Đặt lịch tư vấn miễn phí tại Xử lý nợ của Luật Thiên Mã để nhận giải pháp tối ưu nhất.
